Όλοι θέλουν άνεση και εύχονται να είναι απαλλαγμένοι από τη δυστυχία, αλλά δεν είναι. Ο λόγος για τον οποίο........
ακόμη υποφέρουν και δεν μπορούν να λύσουν τα προβλήματά τους είναι διότι οι αιτίες δεν είναι εξωτερικές, αλλά βρίσκονται μέσα στο πνεύμα τους. Η πραγματική δυστυχία της φτώχειας δεν έχει τίποτα να κάνει με τα υλικά αγαθά, όπως τα χρήματα. Η δυστυχία βρίσκεται μέσα στο πνεύμα τους. Για παράδειγμα, μερικοί έχουν πολλά χρήματα, αλλά δεν είναι ευτυχισμένοι ή ικανοποιημένοι, γιατί σκέφτονται ότι χρειάζονται πολύ περισσότερα. Ένα πλούσιο άτομο μπορεί να μην υποφέρει από την φτώχεια, αλλά μπορεί να υποφέρει στο πνεύμα του.
Η Εξάσκηση με το Πνεύμα και τα Τρία Δηλητήρια
Αναγνωρίζοντας ότι η φτώχεια βρίσκεται μέσα σ’ αυτό, πολλές μέθοδοι δουλειάς με το πνεύμα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να απαλλάξει κανείς τον εαυτό του από αυτά τα προβλήματα και συνεπώς να γίνει πιο ευτυχισμένος στην επαγγελματική και προσωπική του ζωή. Για να το καταφέρει αυτό πρέπει να εξασκήσει το πνεύμα του. Για να καταλάβει το πραγματικό πρόβλημα και να μάθει πώς να απαλλαχτεί από αυτό, πρώτα χρειάζεται να ξέρει το υπόβαθρο του προβλήματος και τις πραγματικές του αιτίες. Από την στιγμή που ξέρει την αιτία, θα μάθει πως θα θεραπεύσει το πρόβλημα, όπως ο γιατρός πρέπει πρώτα να βρει ποιο είναι το είδος της ασθένειας που έχει ο ασθενής, πριν μπορέσει να αποφασίσει ποιο φάρμακο θα χρησιμοποιήσει.
Υπάρχουν πολλά προβλήματα σε αυτόν τον κόσμο που γεννιούνται από τα ‘’τρία δηλητήρια’’, το δηλητήριο της άγνοιας και της παρεξήγησης, το δηλητήριο του θυμού και το δηλητήριο της επιθυμίας. Ονομάζονται ‘’δηλητήρια’’ γιατί όλα τα προβλήματα ξεκινούν από αυτά. Το δηλητήριο του θυμού είναι αυτό που θα μας απασχολήσει στις επόμενες σελίδες.
Ο θυμός προξενεί τα περισσότερα από τα προβλήματα στην καθημερινή ζωή, σε κάνει να αισθάνεσαι άβολα, σε εμποδίζει να γίνεις επιτυχημένος στο επάγγελμά σου και σε κάνει αναποτελεσματικό στην άσκηση του Ντάρμα. Παρ’ όλα αυτά η άσκηση με το πνεύμα μπορεί να σε βοηθήσει να αντιμετωπίσεις το θυμό και να απαλλαγείς από τα προβλήματα που πηγάζουν από αυτόν.
Ο θυμός παράγεται από το υπέρμετρο ενδιαφέρον και προσκόλληση στον εαυτό. Όταν έχεις τόσο μεγάλη προσκόλληση στον εαυτό σου, αγνοείς και δεν σέβεσαι τα αισθήματα των άλλων. Το τόσο μεγάλο ενδιαφέρον για τον εαυτό, κάνει συχνά τους άλλους να αντιδρούν αρνητικά, πράγμα που προξενεί πόνο, στενοχώρια και θυμό. Η πολλή προσκόλληση στον εαυτό σου και η ασέβεια στα συναισθήματα των άλλων δεν προσφέρει ικανοποίηση, και όταν είσαι ανικανοποίητος με αυτό που έχεις είσαι δυστυχισμένος. Επειδή έχεις τόση μεγάλη προσκόλληση και ενδιαφέρον για τον εαυτό σου, όταν θέλεις κάτι, αναπόφευκτα θα πληγώσεις τους άλλους προκειμένου να το αποκτήσεις εσύ. Ειδικά, αν το θέλεις τόσο πολύ που να μην ενδιαφέρεσαι αν θα πληγώσεις τους άλλους. Το να είσαι ανυπόμονος όταν θέλεις κάτι και προσπαθείς να έχεις αποτελέσματα επίσης προξενεί πόνο και απογοήτευση. Στις περισσότερες περιπτώσεις παίρνει χρόνο για να έχεις αποτελέσματα. Αν είσαι ανυπόμονος και δεν μπορείς να περιμένεις δεν θα έχεις επιτυχία και αυτό προξενεί επίσης πόνο και απογοήτευση. Αυτά είναι παραδείγματα του πως αναπτύσσεται ο θυμός.
Υπάρχουν δύο βασικές αιτίες της δυστυχίας -η προσκόλληση στον εαυτό και η απογοήτευση από τις ανεκπλήρωτες επιθυμίες. Υπάρχουν επίσης, δύο αιτίες για τον θυμό -μια κύρια και μια δευτερεύουσα. Η κύρια αιτία του θυμού είναι το εγώ, ή η δυνατή προσκόλληση στον εαυτό. Όταν υπάρχει ένα ‘’εγώ’’, υπάρχει επίσης και το ‘’δικό μου’’, ‘’τα πράγματά μου’’, ‘’η οικογένειά μου’’, και όλος ο υπόλοιπος κόσμος συνδέεται με εμένα. Ακόμη και ο εχθρός είναι ‘’ο δικός μου εχθρός’’. Έτσι, αν σκέφτεσαι με αυτόν τον τρόπο, ο υπόλοιπος κόσμος ξεκινάει από το ‘’εγώ’’ και από το ‘’εμένα’’. Αν δεν έχεις δυνατή προσκόλληση στον εαυτό ως ‘’εγώ’’, τότε δεν θα έχεις πολλά προβλήματα με τους άλλους. Αν δεν έχεις αυτή την δυνατή τάση, τότε όλα σου τα προβλήματα και οι ταλαιπωρίες θα μοιάζουν με παραισθήσεις, και αν ξέρεις ότι τα προβλήματά σου και η δυστυχία είναι απλές παραισθήσεις δεν θα υποφέρεις τόσο πολύ.
Η δευτερεύουσα αιτία που προξενεί τον θυμό είναι η ματαίωση της εκπλήρωσης των επιθυμιών. Όταν συκοφαντείσαι, νιώθεις άβολα και ύστερα απογοητευμένος ή όταν δεν έχεις επιτυχία στην δουλειά σου πάλι νιώθεις απογοήτευση. Αυτά είναι τα πρώιμα στάδια του θυμού και αυτή είναι η καλύτερη ώρα για να δουλέψει κανείς με το πνεύμα του. Αν ο θυμός έχει ήδη εκδηλωθεί τότε η άσκηση με το πνεύμα μας είναι δύσκολη. Το κύριο πρόβλημα είναι ότι δεν μπορείς να υποτάξεις τον θυμό, και τότε δεν θέλεις να ασκηθείς με το πνεύμα σου, θέλεις μόνο να εκδηλωθεί ο θυμός. Αν ήθελες να εξασκηθείς με το πνεύμα σου θα μπορούσες οριστικά να υποτάξεις τον θυμό, διότι ο θυμός δεν υπάρχει πραγματικά. Αλλά το πρόβλημα εδώ είναι ότι θέλεις απλά να εκδηλώσεις τον θυμό σου..
Αυτός είναι ο λόγος που η καλύτερη στιγμή για να εξασκηθείς με το πνεύμα σου είναι όταν η απογοήτευση έχει μόλις αρχίσει και ο θυμός δεν έχει εκδηλωθεί. Αν γαληνεύσουμε τις πρωταρχικές αιτίες ή εάν καταστρέψουμε την πρωταρχική αιτία -το εγώ, τότε όλα τα άλλα προβλήματα δεν θα εμφανιστούν. Προς αυτό τον στόχο πρέπει να δουλέψει κανείς για μεγάλο διάστημα, αλλά αυτό που μπορούμε να κάνουμε αμέσως είναι να μάθουμε να δουλεύουμε με την δευτερεύουσα αιτία του θυμού -την απογοήτευση.
Πώς να υποτάξεις την κύρια αιτία του θυμού, δηλαδή την προσκόλληση στον εαυτό, και την δευτερεύουσα αιτία του πόνου, δηλαδή την απογοήτευση; Πρώτα, είναι σημαντικό και αποτελεσματικό να σκέφτεσαι τα αποτελέσματα του θυμού. Ο θυμός έχει δύο διαφορετικών ειδών αποτελέσματα, ορατά και αόρατα. Ορατά αποτελέσματα είναι εκείνα που μπορούμε να δούμε, βασισμένα στην προσωπική μας ζωή, ενώ αόρατα αποτελέσματα είναι εκείνα που δεν μπορούμε να δούμε σε αυτή την ζωή.
Μπορείς να δουλέψεις πολύ σκληρά για να συσσωρεύσεις πολλή αρετή και αυτή να καταστραφεί δια μέσου του θυμού μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα. Αυτό είναι κάτι που πρέπει να προσέξουμε. Αντιθέτως, αυτό σημαίνει ότι αν εξασκήσουμε την υπομονή ακόμα και μία φορά μονάχα θα συσσωρεύσουμε πολλή αρετή Ο Σαντιντέβα, ένας από τους πιο γνωστούς λόγιους Μποντισάτβα και μεγάλος δάσκαλος του διαλογισμού, είπε ότι η μεγαλύτερη αρετή που μπορεί να συσσωρευτεί είναι μέσω της εξάσκησης της υπομονής, διότι το χειρότερο κάρμα που μπορείς να δημιουργήσεις είναι μέσω του θυμού. Η υπομονή και ο θυμός είναι αντίθετα.
Εάν εκφράσουμε θυμό εναντίον ενός Μποτισάτβα ενδέχεται να καταστρέψουμε την αρετή που συσσωρεύσαμε μέσα σε χιλιάδες αιώνες, αλλά αυτή η αρετή δεν θα καταστραφεί εάν εκφράσουμε τον θυμό μας απέναντι σε άλλους. Το πρόβλημα εδώ είναι ότι δεν ξέρουμε ποιος είναι Μποντισάττβα, είναι δυνατόν ένας ο οποίος είναι δάσκαλος και καλός ασκητής να μην είναι Μποντισάτβα, την στιγμή που ένας άλλος ο οποίος εμφανίζεται σαν ένα συνηθισμένο άτομο και δεν ξέρει τίποτε σχετικά με τον Βουδισμό, να είναι Μποντισάτβα. Είναι δύσκολο να πεις ποιος είναι Μποντισάτβα και ποιος όχι, έτσι είναι καλύτερο να μην θυμώνουμε με οποιονδήποτε και να είμαστε προσεκτικοί με όλους. Εάν σεβόμαστε τους άλλους σαν να είναι Μποντισάτβα, μ’ αυτόν τον τρόπο μπορούμε να σταματήσουμε το κακό κάρμα. Αυτό είναι το πρώτο πράγμα που πρέπει να θυμόμαστε.
Το δεύτερο μη ορατό ελάττωμα του θυμού είναι η εμπειρία στο βασίλειο της κόλασης. Υπάρχουν τρία κατώτερα βασίλεια που αντιστοιχούν στα τρία δηλητήρια: θυμός, προσκόλληση και άγνοια. Ο θυμός αντιστοιχεί στο βασίλειο της κόλασης, η προσκόλληση στο βασίλειο των πεινασμένων φαντασμάτων και η άγνοια στο βασίλειο των ζώων. Αν διαλογίζεσαι πολύ αλλά δεν εξασκείς την υπομονή και είσαι συχνά θυμωμένος, θα έχεις θετικά αποτελέσματα μόνο μετά από μεγάλη περίοδο χρόνου. Ο θυμός σε εμποδίζει να επιτύχεις τους στόχους που έβαλες για τον εαυτό σου.
Ορατά Αποτελέσματα του Θυμού
Αναφορικά με τα αποτελέσματα του θυμού, όταν αναπνέεις κανονικά, δείχνεις αποστασιοποίηση με την σωστή έννοια, αλλά όταν ο θυμός είναι παρόν, αισθάνεσαι ανήσυχος και άβολα μέσα στο σώμα σου. Δεν μπορείς να καθίσεις ακίνητος, οι εκφράσεις του προσώπου σου σε κάνουν ανεπιθύμητο και είσαι δυσάρεστος στους γύρω σου. Ο θυμός περιορίζει την όρεξη και το φαγητό δεν έχει καλή γεύση. Ο δριμύς θυμός μπορεί να σε κρατήσει άυπνο, ειδικά όταν αισθάνεσαι μίσος. Οι άνθρωποι που αισθάνονται μίσος, στην πραγματικότητα τιμωρούν τον εαυτό τους. Για παράδειγμα, αν δύο άνθρωποι έχουν τσακωθεί και ύστερα πάρουν χωριστούς δρόμους, ο ένας μπορεί να ξεχάσει τον τσακωμό ενώ ο άλλος να συνεχίσει να τον σκέφτεται. Όσο αυτό το άτομο συνεχίζει να ζει τον τσακωμό θα συνεχίσει να υποφέρει.
Το χειρότερο πράγμα με τον θυμό είναι ότι διαστρέφει το νου σου. Οι αποφάσεις που παίρνεις όταν είσαι θυμωμένος είναι συνήθως λανθασμένες αποφάσεις, που στηρίζονται στα συναισθήματα και όχι στην γνώση. Οι αποφάσεις που παίρνεις όταν είσαι θυμωμένος καθοδηγούνται από δυσάρεστα αισθήματα, συνεπώς είναι σημαντικό να αποφεύγεις να παίρνεις αποφάσεις όταν είσαι θυμωμένος. Ο θυμός επίσης καταστρέφει φιλίες. Όταν είσαι θυμωμένος μπορείς να πληγώσεις και να βλάψεις ακόμα και όσους είναι κοντά σου. Όταν ο θυμός φύγει, έχεις τύψεις για ό,τι έκανες όταν αισθανόσουν τον θυμό, το οποίο προκαλεί δυστυχία.
Εάν είσαι θυμωμένος στην δουλειά, ακόμα και όταν προσπαθείς να το κρύψεις, ο πελάτης μπορεί να το καταλάβει και έτσι, είναι πιθανό να χάσεις την επιχείρησή σου ή την εργασία σου. Δεν μπορείς να κρύψεις τον θυμό -οι άλλοι άνθρωποι πάντα θα το αντιλαμβάνονται και θα σε αποφεύγουν. Όταν χάνεις την ευτυχία σου, χάνεις και την επιτυχία σου το οποίο δημιουργεί περισσότερα προβλήματα και δυστυχία, προκαλώντας περισσότερο θυμό, που κλιμακώνεται όλο και περισσότερο. Το να σταματήσεις τον θυμό σημαίνει να σταματήσεις την εμπειρία των ενοχλητικών αισθημάτων λέγοντας στον εαυτό σου: ‘’σταμάτα αυτή την εμπειρία’’.
Μέθοδοι Δουλειάς με τον Θυμό και τις Απογοητεύσεις
Πώς να λύσουμε το πρόβλημα του θυμού; Δεν θα το λύσουμε σκεπτόμενοι, ‘’πρέπει απλώς να εξασκήσω την υπομονή’’, ούτε με το να λέμε στον εαυτό μας, ‘’ο θυμός είναι κακός, έτσι δεν πρέπει να είμαι θυμωμένος’’. Ούτε αυτό θα δουλέψει. Χρειαζόμαστε τις σωστές μεθόδους, οι οποίες θα μας δώσουν τα μέσα για να αντιδράσουμε στις απογοητεύσεις. Πρέπει να μάθουμε να δουλεύουμε με το πνεύμα και τις απογοητεύσεις αμέσως μόλις υπάρξουν, και με αυτό τον τρόπο να μετατρέψουμε τις απογοητεύσεις μας σε ευτυχία.
Ερώτηση: Αυτό περιλαμβάνει απογοητεύσεις που πηγάζουν και από την προσκόλληση και από την επιθυμία;
Γκυάλτρουλ Ρίνποτσε: Οι απογοητεύσεις προέρχονται από τον θυμό και όχι από την επιθυμία. Οι απογοητεύσεις είναι ο θυμός. Ίσως οι απογοητεύσεις να είναι επιθυμίες στα πρώιμα στάδια του θυμού -αυτό το μέρος μπορεί να είναι επιθυμία. Υπάρχουν τρεις βασικές μέθοδοι για να δουλέψουμε με τις απογοητεύσεις, για να λύσουμε τα προβλήματα. Η άσκηση μέσω ανάλυσης που σημαίνει άσκηση νοητική, η άσκηση μέσω ικανοτήτων και η άσκηση μέσω της ορθής αντίληψης.
Για παράδειγμα, ο θυμός που προκαλείται από αρνητικές λέξεις είναι κάτι που συμβαίνει συχνά, έτσι αποτελεί πολύ πρακτικό παράδειγμα. Όταν κάποιος πει σκληρές κουβέντες σε μας, δεν έχει σημασία αν είναι μέλος της οικογένειας, φίλος ή συνέταιρος, δεν μας αρέσει, αισθανόμαστε άβολα και έπειτα αισθανόμαστε θυμωμένοι. Πρέπει να αναλύσουμε αυτό το συναίσθημα γιατί ακόμα και αν πούμε, ‘’πρέπει να μην θυμώσω’’, ο θυμός είναι ακόμα εκεί. Πρέπει να αναλύσουμε τα συναισθήματα και να προσπαθήσουμε να βρούμε την αλήθεια των αισθημάτων μας. Η πρώτη ερώτηση είναι, ‘’γιατί είμαι θυμωμένος, γιατί μια συγκεκριμένη λέξη με κάνει θυμωμένο;’’ Η λέξη από μόνη της δεν προξενεί θυμό, δεν πληγώνει το σώμα μας αλλά πληγώνει το πνεύμα μας, έτσι αυτή είναι η απάντηση.
Η αλήθεια είναι ότι οι λέξεις δεν πληγώνουν στην πραγματικότητα το πνεύμα μας. Φαντάσου ότι δεν ξέρεις το αρνητικό νόημα της λέξης. Σε αυτή την περίπτωση δεν υπάρχει λόγος να θυμώσεις. Η λέξη από μόνη της δεν είναι αυτή που μας κάνει θυμωμένους, είναι το τι έχουμε προσδώσει στην λέξη στην οποία οφείλεται ο θυμός μας. Είναι η δική μας προσκόλληση στην αρνητική λέξη η οποία εκδηλώνεται και μας κάνει δυστυχισμένους. Αν κάποιος χρησιμοποιήσει την λέξη ‘’ηλίθιος’’ και δεν την έχουμε ξανακούσει προηγούμενα, τότε δεν θα μας θυμώσει. Αυτό επίσης αποδεικνύει ότι οι λέξεις από μόνες τους δεν έχουν δύναμη, γίνονται δυνατές μόνο από ότι προσδώσουμε εμείς σε αυτές. Αυτό αποδεικνύει ότι ο θυμός λειτουργεί μόνο μέσω των δικών μας ερμηνειών, όχι μέσω του τι λένε τα άλλα άτομα, ούτε μέσω των ήχων που βγάζουν.
Αυτή είναι η πρώτη εξάσκηση με το πνεύμα που χρησιμοποιείται για απογοητεύσεις ή θυμό που προξενείτε από σκληρές λέξεις. Είναι πολύ χρήσιμο και λειτουργεί αμέσως. Τότε μπορεί να σκεφτούμε ‘’εντάξει, μπορώ να κάνω εξάσκηση με τις δυσάρεστες λέξεις, αλλά τι γίνεται αν κάποιος με χτυπήσει; Δεν μπορώ να αγνοήσω κάτι τέτοιο, προκαλεί φυσικό πόνο. Δεν έχει σημασία ποια γλώσσα έχω μάθει, αν κάποιος με χτυπήσει θα νιώσω πόνο’’. Χρειάζεται λοιπόν να ζητήσουμε από τον εαυτό μας να κάνει ένα βήμα πιο πέρα. Ας εξασκηθούμε πρώτα με τις αρνητικές λέξεις, και έπειτα θα το βρούμε πιο εύκολο να ασχοληθούμε με τον φυσικό πόνο.
Ας κάνουμε στον εαυτό μας μια ερώτηση, ‘’γιατί δεν θυμώνω όταν έχω πονοκέφαλο; Γιατί δεν θυμώνω όταν έχω πόνο στο στομάχι;’’ Αντί να θυμώσουμε, προσπαθούμε να ανακουφίσουμε τον πόνο και να τον κάνουμε να περάσει. Παίρνουμε φάρμακα, ξεκουραζόμαστε και προσέχουμε τον εαυτό μας, έτσι γιατί να θυμώσουμε με ένα άτομο που μας χτύπησε;’’ Απαντάς, ‘’Γιατί το έκανε με πρόθεση. Ο πονοκέφαλος δεν έχει πνεύμα’’. Τώρα ας αναρωτηθούμε, ‘’γιατί κάνω προστερνισμούς, γιατί προσκυνώ και κάνω προσφορές στον Βούδα, γιατί οι άνθρωποι προσκυνούν αγάλματα και στούπες; Αυτά τα σύμβολα δεν έχουν πνεύμα, δεν μπορούν να με βοηθήσουν. Μοιάζουν με ένα τραπέζι, δεν έχουν πνεύμα, δεν έχουν προθέσεις. Έτσι όμως δέχομαι ευλογία και αποκτώ πνευματική γαλήνη και με κάνουν επιτυχημένο στην δουλειά μου.’’
Πρώτα λέμε, ‘’Δεν ενδιαφέρομαι για το αποτέλεσμα αν δεν υπάρχει πρόθεση’’. Σχετικά με τον πονοκέφαλο, δεν ανησυχούμε για τα αποτελέσματα διότι ξέρουμε ότι ο πονοκέφαλος δεν έχει πρόθεση να μας βλάψει. Τώρα, όταν μιλάμε για το προσκύνημα ενός αγάλματος η επιχειρηματολογία μας δεν είναι πιο λογική. Λέμε ότι δεν μας νοιάζει αν τα αγάλματα έχουν πρόθεση, ενδιαφερόμαστε για τα αποτελέσματα -τις ευλογίες και το όφελος. Για να καταφέρουμε να απαλλαχτούμε από τον θυμό δεν χρειάζεται να εξετάζουμε τις προθέσεις των άλλων. Η Τρίτη εξάσκηση με το πνεύμα είναι να δημιουργείς τις σωστές προθέσεις προς τους άλλους. Αν κάποιος κάνει καλό σε εμάς πρέπει να το θυμόμαστε και να αποδώσουμε την καλοσύνη.
Είναι επίσης σημαντικό να εξασκούμαστε την κατάλληλη στιγμή. Η εξάσκηση με το πνεύμα έχει μικρή χρησιμότητα όταν είμαστε ευτυχισμένοι και δεν έχουμε προβλήματα, ή όταν είμαστε μόνοι. Μικρή πρόοδος μπορεί να επιτευχθεί με αυτόν τον τρόπο. Σε κάθε περίπτωση θα γίνει πολύ αργά. Η σωστή στιγμή για εξάσκηση είναι όταν αισθανόμαστε θυμωμένοι λόγω των πράξεων κάποιου. Τότε είναι που πρέπει να εξασκηθούμε. Μπορεί να φαίνεται δύσκολο και μερικές φορές να μην αισθανόμαστε άνετα να εξασκούμαστε όταν οι άνθρωποι μας προκαλούν θυμό, αλλά δουλεύει και είναι πολύ αποτελεσματικό. Αυτή η μέθοδος θα σε μεταμορφώσει ολοκληρωτικά σε έναν Μποντισατβικό άτομο που όλοι θα συμπαθούν.
Να μερικές προτάσεις για την εξάσκησή μας. Για να επιτύχουμε θετικά αποτελέσματα από την εξάσκησή μας, πρέπει πάντα να εξασκούμαστε στην υπομονή. Στην εξάσκηση σοφίας και αρετής, η μεγαλύτερη αρετή που είναι δυνατό να λάβουμε είναι από την εξάσκηση της υπομονής. Ανάμεσα στις Έξη Τελειοποιήσεις, αυτή φέρνει την μεγαλύτερη αρετή.
Ε: Η εξάσκηση της υπομονής σημαίνει απλά να θυμάσαι να είσαι υπομονετικός, ή να λες ‘’Χρειάζεται να είμαι υπομονετικός;’’
ΓκΡ: Όχι, πρέπει να το κάνεις, πρέπει να είσαι υπομονετικός. Όσο περισσότερο εξασκείς την υπομονή τόσο περισσότερο εξασκείς το έλεος. Αν εξασκούμε την υπομονή θα είμαστε σε θέση να δούμε τον πόνο των άλλων και να αντιδρούμε με συμπόνια. Η υπομονή και ο θυμός δεν μπορούν να υπάρχουν την ίδια στιγμή, έτσι ένα θυμωμένο άτομο δεν έχει αρκετή υπομονή ή συμπόνια. Φυσικά, όλοι μας θέλουμε να είμαστε συμπονετικοί αλλά αυτό είναι δύσκολο.
Για να γεννήσουμε μέσα μας το έλεος πρέπει να σκεφτόμαστε τον πόνο των άλλων ανθρώπων και ότι μπορεί να ήταν γονείς μας σε προηγούμενες ζωές και να ήταν ευγενικοί μαζί μας. Σκεφτόμενοι κατ’ αυτό τον τρόπο θα μας βοηθήσει να γεννήσουμε έλεος μέσα μας. Ένας ακόμη καλύτερος τρόπος για να δημιουργήσουμε συμπόνια είναι να προσπαθούμε να μειώσουμε τον θυμό. Καθώς ελαττώνουμε τον θυμό μας το έλεος αυξάνεται φυσικά όπως ακριβώς η θερμοκρασία.
Ένας άλλος τρόπος να καλλιεργούμε θετική αντίληψη είναι να μελετούμε το προηγούμενο κάρμα μας και να σκεφτόμαστε ότι θέλουμε να το εξαγνίσουμε δια μέσου της εμπειρίας. Να σκεφτόμαστε ότι θέλουμε να βάλλουμε τέλος σ’ ένα τέτοιο είδος κάρμα και στον καρμικό μας σύνδεσμο με αυτό το άτομο απλώς βιώνοντάς το και όχι δημιουργώντας νέο κάρμα στον εαυτό μας. Αυτή είναι μια άλλη σωστή αντίληψη. Σκέψου ότι κάθε άτομο καθώς και η φύση του είναι αθώα.
Ε: Το βρίσκω δύσκολο να πιστέψω πως η φύση του καθενός είναι αθώα.
ΓκΡ: (ο Ρίνποτσε γελά) Αν ο θυμός δεν χειραγωγεί το άτομο τότε αυτό δεν θα σε χτυπήσει ή θα πει βλαβερές λέξεις για σένα. Αυτό θα το κάνει μόνο όταν ο θυμός εκδηλωθεί, και τότε δεν θα έχει άλλη επιλογή. Η έμφυτη φύση του είναι αθώα. Αν το αναλύσεις παραπέρα θα διαπιστώσεις ότι έχει Βουδική φύση η οποία είναι αγνή και αθώα.
Ε: Η Βουδική φύση επηρεάζεται και από το αρνητικό και από το θετικό. Μπορεί να επηρεαστεί και να γίνει κακή ή καλή, το οποίο σημαίνει ότι είναι ανοιχτή σε όλες τις πιθανότητες. Είναι η Βουδική φύση πιο ουδέτερη απ’ ότι αθώα;
ΓκΡ: Όταν τα τρία δηλητήρια δεν είναι παρόντα στο άτομο, τότε αυτός ή αυτή είναι φωτισμένος. Αν δεν υπάρχουν τα τρία δηλητήρια στο άτομο, τότε δεν έχει πρόβλημα. Όταν, ένα άτομο έχει μειώσει τα τρία δηλητήρια και έχει απελευθερώσει τον εαυτό του, δεν χρειάζεται άλλες μεθόδους. Αν δεν έχει πια αρνητικότητα τότε όλα τα καλά αποτελέσματα είναι παρόντα. Δεν χρειάζεται να προσθέσουμε θετικά πράγματα στην Βουδική μας φύση, το οποίο σημαίνει ότι η φύση μας δεν είναι μηδενική, είναι θετική. Όταν το πνεύμα σου αναπαύεται έχεις απελευθερωθεί -αυτή είναι η εξάσκηση για την γέννηση της σωστής αντίληψης.
Μπορείς να εξασκηθείς στο Ντάρμα οποιαδήποτε στιγμή και με τόσο διαφορετικούς τρόπους γιατί ο θυμός μπορεί να εκδηλωθεί σε οποιαδήποτε στιγμή. Ο σπόρος της Φώτισης είναι η άσκηση των Μποντισάτβα. Αυτό που σε κάνει Μποντισάττβα είναι Μποντιτσίτα, (η ευχή για την ευτυχία όλων των όντων) και η Μποντιτσίττα είναι το αντίδοτο στον θυμό. Αυτό είναι πολύ σημαντικό στην πνευματική μας εξάσκηση και στην κοσμική μας ζωή. Ο θυμός είναι το κύριο πρόβλημα και αν υπάρχει τόσο πολύ μεγάλη επιθυμία αυτό είναι επίσης πρόβλημα. Με την επιθυμία είναι πιο εύκολο να δουλέψεις παρά με το θυμό, αν αυτή δεν είναι πολύ μεγάλη, αλλά και η επιθυμία και ο θυμός δουλεύουν άμεσα ενάντια στην Μποντιτσίτα.
Ε: Πώς ξέρεις πότε η επιθυμία σου δουλεύει άμεσα ενάντια στον εαυτό σου:
ΓκΡ: Πρέπει να εξετάσεις κατά πόσο είναι πιθανή.
Ε: Σκέφτομαι πιο πολύ με όρους της δικής μας κουλτούρας όπου ο καθένας βάζει πάρα πολλούς στόχους, μη εξαιρουμένου και του εαυτού μου, έχοντας τόσες πολλές επιθυμίες και ζητώντας τόσα πολλά.
ΓκΡ: Ναι, φυσικά αυτό δεν είναι καθόλου ικανοποιητικό. Αυτός είναι ένας άλλος τρόπος εξάσκησης τον οποίο πρέπει να σκεφτούμε -τα σφάλματα και τα μειονεκτήματα της επιθυμίας. Συχνά οι επιθυμίες εστιάζονται είτε στους άλλους ανθρώπους είτε σε πράγματα για την ικανοποίηση του εγώ. Οι επιθυμίες που συνδέονται με το εγώ έχουν σχέση με την εξάσκηση της σοφίας, αλλά αυτό είναι ένα διαφορετικό ζήτημα. Εκεί πρέπει να εξασκήσουμε τις διδασκαλίες για την κενότητα.
Η ρίζα της επιθυμίας είναι η προσκόλληση. Πρέπει να εξασκούμαστε σκεπτόμενοι και θυμούμενοι τις διδασκαλίες της κενότητας -αυτό θα κάνει την προσκόλλησή μας απατηλή. Η προσκόλλησή μας θα είναι ακόμη εκεί, αλλά δεν θα υποφέρουμε τόσο πολύ απ’ αυτή, γιατί η προσκόλληση θα γίνεται απατηλή και λιγότερο στέρεη.
Σε σχέση με την θεώρηση της προσκόλλησή μας στα πράγματα, μπορούμε να σκεφτόμαστε τα μειονεκτήματα που προκαλούνται από την κατοχή τους. Πρώτα απ’ όλα οι άνθρωποι περνούν μέσα από πολλές ταλαιπωρίες και δυσκολίες με σκοπό να εξοικονομήσουν χρήματα, πράγματα και πάει λέγοντας. Όταν είμαστε νέοι πρέπει να δουλέψουμε και επίσης να υποφέρουμε πολλές πιέσεις για να εξοικονομήσουμε χρήματα. Την στιγμή που έχουμε εξοικονομήσει χρήματα και είμαστε λίγο μεγαλύτεροι, τότε έχουμε ένα άλλο πρόβλημα. Όταν έχουμε αποκτήσει πράγματα, τότε πρέπει να τα προστατέψουμε και υποφέρουμε περισσότερο. Μετά φοβόμαστε ότι οι άνθρωποι θα μας ζηλεύουν και έπειτα μπορεί να φοβόμαστε ότι οι άνθρωποι θα μας σκοτώσουν για να πάρουν αυτά τα πράγματα.
Ο διάσημος δάσκαλος του διαλογισμού Μπαντού Ρίνποτσε είπε ότι αν έχεις μια κατσίκα ο πόνος σου είναι τόσο μεγάλη όσο η κατσίκα. Αν έχεις ένα γιάκ τότε ο πόνος σου είναι τόσο μεγάλος όσο ένα γιάκ. Αν έχεις περισσότερα χρήματα ή ένα καλύτερο αμάξι τότε θα ανησυχείς περισσότερο διότι θα σκέφτεσαι τους ληστές που μπορεί να σου επιτεθούν και να σου τα πάρουν. Αν δεν έχεις αρκετά πράγματα τότε δεν ανησυχείς, κανείς δεν θα σου επιτεθεί.
Αν είσαι ευχαριστημένος με αυτά που έχεις τότε δεν υπάρχει πρόβλημα. Η άποψή μου εδώ είναι όχι ότι δεν πρέπει να έχεις χρήματα, να κάνεις χρήματα, ή να φυλάς χρήματα. Το ζήτημα είναι ότι αν δεν είσαι ευχαριστημένος με αυτά που έχεις, αυτό γίνεται πρόβλημα. Αν είσαι ευχαριστημένος, ακόμα και αν πρέπει να τα αφήσεις όλα πίσω σου μια μέρα, μπορείς να το κάνεις χωρίς να υποφέρεις.
Διαβάστε περισσότερα για αυτό το θέμα...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου